جراحی ترمیم آسیب های گوش

جراحی ترمیم پرده گوش(تمپانوپلاستی) چیست؟

جراحی ترمیم پرده گوش یا همان تمپانوپلاستی، به منظور درمان آسیب‌های وارد شده به پرده گوش انجام می‌شود. این روش جراحی در مواردی کاربرد دارد که پرده گوش دچار پارگی وسیع شده یا به دلیل عفونت‌های مکرر و شدید، توانایی طبیعی بدن برای ترمیم این پارگی‌ها را از دست داده است. در چنین شرایطی، پارگی به صورت مزمن باقی مانده و به خودی خود ترمیم نمی‌شود.

این عمل جراحی با استفاده از بافت‌های مشابه با پرده گوش، بخش‌های آسیب‌دیده را ترمیم می‌کند. آمارها نشان می‌دهند که حدود 90 درصد از بیمارانی که تحت این جراحی قرار می‌گیرند، از نتایج آن رضایت دارند. بسته به وضعیت بیمار، جراحی تمپانوپلاستی می‌تواند تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود. در برخی موارد، این جراحی همراه با بازسازی استخوان‌های کوچک گوش میانی نیز صورت می‌گیرد تا عملکرد شنوایی به طور کامل بهبود یابد.

روش جراحی ترمیم گوش

روش‌های مختلفی برای انجام تمپانوپلاستی وجود دارد. این جراحی می‌تواند از طریق کانال گوش (روش ترانس کانالی)، از طریق یک برش در گوش (رویکرد اندورال) یا از طریق یک برش در پشت گوش (رویکرد پست‌آوریکولار) انجام شود. در برخی موارد، جهت بازسازی پرده گوش از پیوند بافت‌های مشابه استفاده می‌شود.

برای ترمیم سوراخ‌های کوچک پرده گوش، جراح برش‌هایی در مجرای گوش ایجاد کرده و پرده گوش باقی‌مانده را از کانال استخوانی گوش جدا می‌کند و به جلو می‌برد. امروزه با استفاده از آندوسکوپی، می‌توان این کار را بدون نیاز به برش پشت گوش انجام داد، که این روش کم‌تهاجمی‌تر است.

در مواردی که سوراخ پرده بسیار بزرگ روی دهد یا به دلیل موقعیت یا شکل کانال گوش، دسترسی به سوراخ با سختی روبه‌رو شود، جراح برشی در پشت گوش ایجاد می‌کند؛ در این مواقع میکروسکوپ جراحی به بزرگنمایی و مشاهده دقیق‌تر ساختارهای گوش کمک می‌کند و تصویر واضح‌تری به جراح ارائه می‌دهد.

انواع روش‌های جراحی ترمیم گوش (تمپانوپلاستی)

برای ترمیم پرده گوش در عمل تمپانوپلاستی، می‌توان از چند روش مختلف استفاده کرد. این عمل معمولا از طریق مجرای گوش، از طریق برش در گوش و قسمت ماستوئید انجام می‌شود؛ البته، جراح باید وضعیت پارگی پرده گوش را مشاهده کند و سپس روش جراحی مناسب را انتخاب کند. 

به طور کلی، روش‌های مختلفی جهت جراحی ترمیم پرده گوش (تمپانوپلاستی) وجود دارد. لازم به ذکر است که انتخاب روش یا متد عمل پرده گوش به عواملی نظیر سن بیمار، علت پارگی پرده گوش، موقعیت و اندازه سوراخ‌ها و همچنین جراحی قبلی بستگی دارد؛ در ادامه سعی کرده‌ایم تا به مهم‌ترین روش‌های ترمیم گوش به صورت کامل بپردازیم:

• تمپانوپلاستی وصله‌ای

روشی که در علم پزشکی به Patch Tympanoplasty معروف است، ساده‌ترین روش برای ترمیم پارگی پرده گوش به حساب می‌آید. این روش معمولاً در داخل مطب برای بزرگسالان و تحت بیهوشی برای کودکان انجام می‌شود.

در تمپانوپلاستی وصله‌ای، جراح معالج پس از تحریک لبه‌های حفره یا حفره‌ها با استفاده از ابزار خاص، یک بافت کاغذی بیولوژیکی را بر روی محل پارگی قرار می‌دهد. این بافت به واسطه قطره خونی که ناشی از تحریک لبه‌های حفره شکل گرفته، به پرده گوش پاره شده چسبیده می‌شود؛ این عمل جراحی ترمیم پرده گوش معمولاً به مدت چند دقیقه انجام شده و درد کمی را همراه دارد.

پس از اتمام عمل Patch Tympanoplasty و گذشت مدت زمان ۶ هفته، بیمار باید برای مراجعه مجدد و بررسی صحت عملکرد ترمیم پرده گوش به پزشک مراجعه کند. در این مدت، بیماران باید از ورود آب به گوش خودداری کرده و فعالیت‌های ورزشی سنگین و دمیدن در بینی که می‌تواند به پرده گوش آسیب برساند را از برنامه خود حذف کنند.

• ترمیم کردن پرده گوش با چربی

این نوع جراحی یکی از روش‌های سرپایی برای ترمیم پارگی پرده گوش است. این روش فقط حدود ۱۵ دقیقه زمان می‌برد و جراح، پس از ایجاد برش در پشت گوش، مقداری از بافت چربی را از آن منطقه برداشت کرده و آن را به جای بافت بیولوژیکی مورد استفاده در روش قبلی قرار می‌دهد؛ جراح پس از اتمام عمل، با استفاده از بخیه درمان را تکمیل می‌کند.

• ترمیم پرده گوش با غضروف

در این نوع جراحی، پس از فراهم کردن شرایط لازم، قسمتی از باقیمانده پرده گوش از محل خود جدا می‌شود و یک پیوند بافتی نازک از عضله گوش (فاشیا) یا غضروف که توسط پزشک از گوش آسیب دیده بیمار برداشت شده است، در محل قرارگیری پرده گوش قرار می‌گیرد. این عمل باعث کمک به ترمیم پارگی پرده گوش بیمار می‌شود؛ جالب است بدانید که مدت زمان انجام این عمل معمولاً تقریباً بین ۱ تا ۲ ساعت است.

برای اطلاعات بیشتر درباره باید و نباید های جراحی گوش، به صفحه هر آنچه لازمه درباره جراحی گوش بدانید! مراجعه نمایید.

جراحی ترمیم پرده گوش، یا تمپانوپلاستی، با وجود مزایای فراوان، می‌تواند با عوارضی نیز همراه شود. در بیشتر موارد، این عوارض موقتی بوده و تنها تا زمان بهبود بیمار ادامه دارند. با این حال، در صورت بروز عوارض طولانی‌مدت یا مشکلات جدی، باید پزشک جراح را مطلع کرد؛ برخی از مهم‌ترین عوارض این جراحی عبارتند از:

• درد

 یکی از شایع‌ترین عوارض، درد در محل جراحی است که معمولاً به دلیل برش‌های ایجاد شده در طول عمل رخ می‌دهد و تا چند روز ادامه دارد.

• آسیب به استخوانچه‌های گوش میانی

 در حین جراحی، ممکن است استخوانچه‌های گوش میانی دچار آسیب شوند.

• عدم ترمیم کامل پرده گوش

 در برخی موارد، پرده گوش به‌طور کامل ترمیم نمی‌شود و نیاز به مداخلات بیشتر دارد.

• عفونت

 احتمال بروز عفونت پس از جراحی وجود دارد که برای کنترل آن، مصرف آنتی‌بیوتیک ضروری است.

• خونریزی

مقداری خونریزی در ناحیه عمل شده طبیعی خواهد بود و میزان آن به روش جراحی بستگی دارد.

• عدم بهبودی

برخی بیماران پس از جراحی امکان دارد به بهبودی لازم دست پیدا نکنند و پرده گوش به دلیل آسیب شدید همچنان مانند قبل باقی بماند.

• سرگیجه

 برخی از بیماران تا چند روز پس از جراحی دچار سرگیجه خواهند شد.

• آسیب به عصب چشایی

 ممکن است عصب چشایی دچار آسیب شده و تا مدتی حس چشایی مختل شود.

• آسیب به عصب هفتم صورت

 در صورت مهارت نداشتن جراح می‌تواند خطرات جدی جراحی به ارمغان بیاورد؛ از جمله آسیب به عصب هفتم صورت

به طور کلی، اگرچه تمپانوپلاستی یک جراحی نسبتاً ایمن و مؤثر است، اما آگاهی از عوارض احتمالی و مشورت با یک جراح ماهر می‌تواند به کاهش نگرانی‌ها و افزایش موفقیت عمل کمک کند.

مراقبت‌های پس از جراحی تمپانوپلاستی

پس از انجام جراحی ترمیم پرده گوش، رعایت برخی نکات و اقدامات ضروری است تا روند بهبود تسریع شده و نتایج مطلوب حاصل شود؛ این مراقبت‌ها باید از همان روز اول آغاز گردد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره خواهیم کرد:

• جلوگیری از فشار به گوش: بیمار نباید هیچ‌گونه فشاری به گوش و محل جراحی وارد کند.
• اجتناب از فین کردن: اعمال فشار به بینی ممنوع است تا از آسیب به پرده گوش جلوگیری شود.
• خودداری از دستکاری پانسمان

• احتیاط در جویدن و بلعیدن: بهتر است از خوردن غذاهای سفت در روزهای اول پرهیز کنید.
• پرهیز از سیگار و الکل: مصرف سیگار و الکل به هیچ عنوان مجاز نیست و بیمار نباید در معرض دود سیگار قرار گیرد.
• موقعیت خواب: بیمار باید به حالت طاق‌باز یا بر روی گوش مقابل بخوابد و نباید بر روی گوش عمل شده فشار وارد کند.
• تعویض پانسمان: بیمار یا یکی از نزدیکان او باید نحوه تعویض پانسمان را یاد بگیرند و به‌طور منظم این کار را انجام دهند. این آموزش توسط دستیار جراح ارائه می‌شود.
• پرهیز از فعالیت‌های سنگین: تا چند هفته بیمار نباید ورزش یا کارهای سنگین انجام دهد. البته پس از چند روز می‌تواند به آرامی پیاده‌روی کند.
• اجتناب از استحمام: تا زمانی که زخم‌ها بهبود نیافته‌اند، نباید استحمام کرد و باید از رسیدن آب به زخم‌ها خودداری شود.
• مراجعه برای کشیدن بخیه‌ها: پس از 10 روز، بیمار باید برای کشیدن بخیه‌ها به پزشک مراجعه کند.

رعایت این نکات پس از جراحی می‌تواند به بهبود سریع‌تر و کاهش خطر عوارض تسریع بخشد.

مدت زمان عمل تمپانوپلاستی چه مدت است؟

جراحی ترمیم آسیب‌های گوش بستگی به روشی که استفاده می‌شود، دارد. برخی روش‌ها در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شوند؛ مانند 15 دقیقه و دیگر روش‌ها می‌تواند به مدت طولانی تا 3 ساعت طول بکشند. بنابراین، روش انجام جراحی در این زمینه نقش مهمی در مدت زمان عمل دارد؛ همچنین، مهارت جراح نیز بر تأثیر زمان عمل تأثیرگذار است.

بعد از عمل تمپانوپلاستی چه اتفاقی می‌افتد؟

پس از جراحی، امکان دارد برای چند روز دچار سرگیجه شوید. برش ایجاد شده توسط پزشک در پشت گوش دردناک است و احتمالاً حدود یک هفته گوش درد را تجربه خواهید کرد. همچنین، مقداری مایعات خونی از مجرای گوش و محل برش تخلیه می‌شود. علاوه بر این، معمولا احساس گرفتگی در گوش خود را تجربه می‌کنید.

چه مدت طول می‌کشد تا بعد از عمل تمپانوپلاستی گوش بهبود یابد؟

عمل تمپانوپلاستی معمولاً به یک دوره نقاهت طولانی نیاز دارد که 1 تا 2 ماه به طول می‌انجامد. در این دوره، پرده گوش بهبود کامل پیدا ‌می‌کند. معمولاً برای مدت 2 تا 3 هفته، پانسمان روی گوش قرار داده می‌شود؛ بعد از آن، بیمار باید مراقبت‌های لازم را انجام داده تا بهبود کامل اتفاق بیفتد. نوجه داشته باشید که در حدود 6 هفته پس از جراحی، باید به مطب جراح مراجعه شود و نتیجه عمل را بررسی کنید.

آیا تمپانوپلاستی می‌تواند شنوایی را بهبود بخشد؟

جراحی ترمیم گوش جهت بازیابی شنوایی طبیعی در صورت از دست دادن شنوایی انجام می‌شود. با این حال، ممکن است پس از عمل، به‌ویژه در بازسازی استخوانچه‌های گوش، کاهش شنوایی رخ دهد. اگر شنوایی بیمار در محدوده 10-15 دسی‌بل از حد نرمال بهبود یابد، این جراحی به‌عنوان موفقیت‌آمیز تلقی می‌شود.

میزان موفقیت تمپانوپلاستی چقدر است؟

در اغلب موارد، عمل جراحی پرده گوش با موفقیت بالایی همراه است. بیش از 90 درصد بیماران پس از انجام تمپانوپلاستی بدون تجربه هیچ‌گونه عارضه‌ای بهبود پیدا می‌کنند.

جراحی ترمیم آسیب های پرده گوش، برای چه افرادی مناسب است؟

گروه‌های خاصی از افراد هستند که جراحی ترمیم آسیب های پرده گوش، می‌تواند گزینه‌ مناسبی برای آنها باشد. از جمله مهم‌ترین این افراد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آن دسته از افرادی که به پرده گوش آنها آسیب‌های جدی وارد شده و به دنبال ترمیم آن هستند.
• اگر در ناحیه پرده گوش، با مشکل پارگی مواجه شده‌اید و این میزان پارگی دارای وسعت زیادی است، این عمل جراحی، می‌تواند به حل مشکل شما کمک کند.
• گاهی اوقات ممکن است در اثر پارگی در ناحیه پرده گوش، عفونت‌های شدیدی در این ناحیه از گوش رخ دهد. در این شرایط، به کمک این جراحی می‌توانید خیلی راحت مشکل عفونت گوش خود را حل کنید.
• اگر استخوان میانی گوش شما دچار آسیب دیدگی شده و همین موضوع به طور مستقیم روی میزان شنوایی شما تاثیرگذار بوده است، بهتر است حتما این عمل جراحی را امتحان کنید.
• در قدم بعدی، باید بدانید که اگر پارگی پرده گوش شده باعث شده که میزان شنوایی شما به میزان زیادی کاهش پیدا کرده یا این‌که احساس درد زیادی در ناحیه گوش خود داشته باشید، این عمل جراحی می‌تواند به کمک شما بیاید.

چه شرایط مهمی برای انجام این عمل جراحی وجود دارد؟

برای این‌که بتوانید جراحی ترمیم آسیب های پرده گوش را انجام داده و بهترین نتیجه را نیز از این عمل دریافت کنید، نیازمند این هستید که شرایط خاصی داشته باشید. از جمله مهم‌ترین این شرایط، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در اولین قدم، شما باید وضعیت جسمانی مناسبی داشته باشید و از بیماری‌های زمینه‌ای رنج نبرید.
• آن دسته از افرادی که اعتیاد شدیدی به سیگار و الکل دارند، نمی‌توانند گزینه مناسبی برای انجام این عمل باشند. پس یک شرط مهم برای انجام آن، این است که شما باید توانایی ترک دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی را داشته باشید.
• در نهایت باید بدانید که شما نباید نسبت به داروهای بی‌حسی یا بیهوشی حساسیت داشته باشید.

قبل از این‌که بخواهیم جراحی ترمیم آسیب های پرده گوش را انجام دهیم، چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟

برای این‌که بتوانید عوارض تمپانوپلاستی را کاهش داده و همین‌طور بهترین نتیجه را از این عمل جراحی دریافت کنید، نیازمند این هستید که برخی از نکات مراقبتی را قبل از انجام این عمل رعایت کنید. از جمله مهم‌ترین این نکات مراقبتی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- در اولین قدم نیازمند این هستید که حداقل دو هفته قبل از انجام این عمل، مصرف هرگونه مشروبات الکلی و همین‌طور دخانیاتی مانند سیگار را ترک کنید.

2- یک روز قبل از عمل، باید از ورود هرگونه آب به مجرای گوش جلوگیری کنید.

3- در صورتی که هرگونه داروی رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید، حتما باید دقت داشته باشید که مصرف این داروها را دو هفته قبل از انجام این عمل ترک کنید.

4- داشتن خواب و استراحت کافی در شب قبل از انجام این عمل، به شما کمک می‌کند تا بتوانید با آرامش بیشتری در جلسه عمل شرکت کرده و بتوانید انتظار نتایج بهتری را از آن داشته باشید.

5- قبل از این‌که بخواهید جراحی ترمیم آسیب های پرده گوش را انجام دهید، ممکن است پزشک متخصص از شما بخواهد که برخی از آزمایشات را انجام دهید. بهتر است حتما این آزمایشات را به موقع انجام داده و نتایج آن را نیز در اختیار پزشک خود قرار دهید.

6- سعی کنید حتما به‌صورت ناشتا در جلسه عمل حضور پیدا کنید و تا 8 ساعت قبل از انجام عمل، هیچ ماده غذایی نخورده باشید.

7- دو هفته قبل از این‌که بخواهید این عمل را انجام دهید، بهتر است غذاهایی که خیلی چرب یا پرنمک هستند را مصرف نکنید.

8- در نهایت، فراموش نکنید که در روز انجام این عمل، به هیچ وجه نباید آرایش خاصی روی صورت خود انجام داده باشید.

چه شرایطی منجر به عدم موفقیت جراحی تمپانوپلاستی می‌شود؟

یکی از دلایل عدم موفقیت را می‌توان عفونت شدید در طول مدت بهبودی در نظر گرفت. این عفونت در بیشتر مواقع ناشی از ورود آب به گوش یا جابجایی پیوند پس از جراحی منجر می‌شود. بنابراین، رعایت بهداشت و دستورالعمل‌های پس از جراحی بسیار حائز اهمیت است.

همچنین افراد مبتلا به دیابت با خطر بیشتری از عفونت و تشکیل عفونت‌های باکتریایی روبرو هستند که می‌توان بر نتایج تمپانوپلاستی تاثیر منفی بگذارد. از طرفی، عواملی نظیر سابقه سیگار کشیدن، سن بالا و مبتلایان به بیماری‌های قلبی عروقی نیز در عدم موفقیت این جراحی تاثیرگذار هستند.

هزینه جراحی تمپانوپلاستی چقدر است؟

برای تعیین دقیق هزینه جراحی ترمیم گوش، باید در نظر گرفت که چه میزان آسیب به پرده گوش وارد شده است و چه روشی برای ترمیم آن استفاده می‌شود. همچنین، تجربه و مهارت جراح نیز بر هزینه نهایی تاثیرگذار خواهد بود.

لازم به ذکر است که برای اطلاعات دقیق‌تر و تعیین قیمت نهایی، بهتر است از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید؛ او می‌تواند شما را با توجه به شرایط و جزئیات جراحی، در مورد هزینه‌های مربوطه راهنمایی کند.