علت قوز بینی در دوران بلوغ | چرا بینی در نوجوانی تغییر می‌کند؟

دوران بلوغ، دوره‌ای است که افراد به شدت در حال رشد و تغییر هستند. برای بسیاری از نوجوانان، این دوران با افزایش ناگهانی قد و همچنین تغییرات ظاهری و فیزیکی همراه است. بینی، که یکی از بارزترین و پرمعناترین اعضای صورت به شمار می‌آید، در این زمان دچار تغییر قابل توجهی می‌شود. به همین دلیل علت قوز بینی در بلوغ یکی از مشکلات شایع این دوران به شمار می‌آید. از آن‌جا که قوز بینی می‌تواند باعث مشکلاتی از قبیل اختلال در تنفس یا ناراحتی‌های روحی شود، مراجعه به کلینیک‌های زیبایی برای رفع آن در دهه‌های اخیر رو به افزایش است. از این‌رو، در این مقاله از کلینیک زیبایی دکتر نجف بیگی به بررسی علت قوز بینی در سنین نوجوانی و راه‌های درمان آن می‌پردازیم.

آشنایی با تغییرات بینی در دوران بلوغ و علت آن

همانطور که اشاره شد در دوران بلوغ، تغییرات فیزیکی و هورمونی زیادی در بدن نوجوانان رخ می‌دهد که یکی از این تغییرات به شکل بینی مرتبط است. به طور کلی، علت قوز بینی در بلوغ به دلایل مختلفی از جمله تغییرات رشد غضروفی، عوامل ژنتیکی و تاثیرات هورمونی عنوان می‌شود.

در این دوره، هورمون‌های جنسی مانند استروژن و تستوسترون به طور چشمگیری افزایش می‌یابند. این هورمون‌ها تاثیر زیادی بر روی رشد بافت‌های مختلف بدن و به ویژه غضروف‌های بینی دارند. افزایش ساختار غضروفی می‌تواند منجر به ایجاد قوز یا انحراف در بینی شود. معمولا در این دوران، بینی به طور ناگهانی رشد می‌کند. اگر این رشد به درستی و متوازن اتفاق نیفتد، در برخی موارد نیاز به اصلاح قوز بینی خواهیم داشت.

علاوه بر این، علت قوز بینی در بلوغ به عوامل ژنتیکی نیز ارتباط دارد. در جایی که یکی از اعضای خانواده (پدر یا مادر) دارای مشکل قوز بینی است، احتمال بروز این مشکل در نسل‌های بعد نیز افزایش می‌یابد. این مساله نشان‌دهنده این است که تغییرات فیزیکی بسیاری از ویژگی‌های صورت، به ویژه بینی، می‌تواند از طریق وراثت منتقل شود.

علاوه بر عوامل هورمونی و ژنتیکی، عادات روزمره نوجوانان مانند عادات غذایی، نحوه خوابیدن و حتی فعالیت‌های ورزشی نیز می‌تواند در تغییر شکل بینی تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، خوابیدن به شکلی که فشار زیادی به صورت وارد شود، ممکن است به مرور زمان ساختار بینی را تغییر دهد.

دلیل اصلی افزایش سایز بینی چیست؟

افزایش سایز بینی و به دنبال آن علت قوز بینی در بلوغ به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. دانستن این موارد سبب راحتی بیشتر ما در مواجهه با شکل جدید بینی و اقدام مناسب در جهت کاهش هزینه رینوپلاستی خواهد شد. برخی از اصلی‌ترین دلایل افزایش سایز بینی عبارتند از:

فرایند طبیعی رشد و نمو  

در دوران بلوغ، تغییرات وسیعی در بخش‌های مختلف صورت اتفاق می‌افتد. این تغییرات شامل افزایش اندازه فک، گونه‌ها و سایر اعضای صورت می‌شود. مجموعه این تغییر سایزها بر روی شکل بینی تاثیر گذاشته و اثرات آن در کل صورت نمایان شود. به عنوان مثال، اگر سایر اعضای صورت سریع‌تر رشد کنند و بینی در مقایسه با آن‌ها رشد نکند، قوز بینی بیشتر به چشم خواهد آمد.

عوامل ژنتیکی یا وراثت

شکل و اندازه بینی به شدت تحت تاثیر ژنتیک قرار دارد. اگر در خانواده فرد، سابقه قوز بینی وجود داشته باشد، احتمال بروز این وضعیت در نسل‌های بعدی نیز افزایش می‌یابد. در چنین مواردی، این مشکل به ‌عنوان یک تغییر طبیعی در فیزیولوژی بینی تلقی می‌شود.

تغییرات محیطی و زندگی علت قوز بینی در بلوغ

عادات روزمره نوجوانان و جوانان نیز می‌تواند بر روی شکل بینی تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، عادات خوابیدن یا ورزش‌هایی نظیر بوکس می‌تواند فشارهای فیزیکی به ناحیه بینی وارد کند که به نوبه خود، بر رشد و نمو آن تأثیر خواهد گذاشت.

تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی

تغییرات هورمونی در مراحل مختلف زندگی نیز به عنوان علت قوز بینی در بلوغ عنوان می‌شود. این نوسانات هورمونی در شروع دوران بلوغ چه در دختران و چه در پسران سن باعث تغییر شکل و اندازه بینی می‌شود. در موارد خاص، تغییرات در بافت‌های نرم و غضروفی بینی به دلایل هورمونی ممکن است به بزرگ‌تر شدن یا قوز بینی منجر شود.

حساسیت به آلاینده‌ها و عوامل محیطی

عوامل محیطی مانند آلاینده‌ها، دود و گرد و غبار نیز می‌توانند بر روی بافت‌های درونی بینی تأثیر بگذارند و منجر به التهاب و عوارضی شوند که در نهایت ممکن است به تغییر شکل بینی منجر شود.

التهاب بافت‌های بینی

حساسیت به آلاینده‌ها (مانند گرد و غبار، دود، آلاینده‌های صنعتی و بوی بد) می‌تواند باعث التهاب در بافت‌های پوششی بینی شود. این التهاب معمولا به عنوان رینیت آلرژیک یا سینوزیت شناخته می‌شود. التهاب مداوم، منجر به افزایش حجم بافت‌های نرم در بینی و گاهی اوقات تغییر در ساختار غضروفی آن می‌شود. این تغییرات در نهایت به علت قوز بینی در بلوغ منجر می‌شود.

عادت‌های نادرست در تنفس

حساسیت به آلاینده‌ها سبب ایجاد مشکلات تنفسی می‌شود. اگر نوجوانان با مشکلات تنفسی مواجه شوند، ناهنجاری‌هایی در نحوه تنفس آن‌ها به وجود آمده و تنفس را از طریق دهان انجام خواهند داد. تنفس مداوم از طریق دهان می‌تواند علت قوز بینی در بلوغ از طریق ایجاد ناهنجاری‌های جفت بینی و تاثیر منفی بر رشد آن‌ها شود.

بزرگ شدن غدد چربی علت قوز بینی در بلوغ

در برخی افراد، با افزایش سن، غدد چربی در ناحیه بینی بزرگ‌تر می‌شوند. این امر به بزرگ‌تر شدن ظاهر بینی منجر می‌شود. این مسئله بیشتر در پوست‌های چرب و مستعد آکنه و روزاسه مشاهده می‌شود.

ضربه یا آسیب فیزیکی

ضربه یا آسیب فیزیکی به بینی یکی از دلایل شایع ایجاد قوز بینی است و می‌تواند به‌ویژه در دوران بلوغ تاثیر قابل توجهی بر روی شکل و ساختار بینی بگذارد. این آسیب‌ها می‌توانند در اثر تصادف، ورزش یا حوادث گوناگون به‌وجود آید و باعث ناهنجاری‌های دائمی یا موقتی در بینی شوند.

به نقل از سایت realself علت قوز بینی در نوجوانان و جوانان و اصلاح قوز بینی در سن نوجوانی با نکاتی همراه است که دراین مقاله گفته شده است.

آسیب مستقیم به بینی

بینی در قسمت‌های بالایی و صفحه‌ی صورت، به‌طور خاص به دلیل برجستگی‌اش، یک ناحیه‌ی آسیب‌پذیر است. ضربه‌های فیزیکی مانند برخوردهای ورزشی (مانند فوتبال، بسکتبال و هاکی)، حوادث روزمره یا حتی برخورد با اجسام سخت می‌توانند به طور مستقیم به بینی آسیب بزنند. در برخی موارد، آسیب‌های بینی به مشکلات جدی‌تری منجر می‌شوند، مانند شکستگی تیغه بینی، که اگر به‌درستی درمان نشود علت قوز بینی در بلوغ یا انحراف بینی خواهد شد.

ترمیم غیرطبیعی بافت بینی

بدن به صورت طبیعی تلاش می‌کند تا آسیب‌های وارده به بافت‌ها را ترمیم کند. در برخی موارد، هنگام ترمیم بافت‌ها، ممکن است ناهنجاری‌هایی ایجاد شود که منجر به بدشکلی در ساختار بینی گردد. این ناهنجاری‌ها به دلیل رشد نامتقارن غضروف یا بافت نرم در ناحیه آسیب‌دیده، در نهایت به شکل قوز بینی بروز می‌کند. 

مراحل انجام عمل قوز بینی

• مشاوره اولیه: در انواع عمل بینی، اهداف و انتظارات بیمار طی یک جلسه مشاوره، مطرح و بررسی می‌شود. جراح سابقه پزشکی بیمار، نگرانی‌ها و دلایل انجام عمل را ارزیابی می‌کند و اطلاعاتی در مورد علت قوز بینی در بلوغ، روند عمل، خطرات و زمان بهبودی به او می‌دهد. تصاویر قبل از عمل نیز تهیه خواهد شد.
• بررسی آزمایشات و آماده‌سازی: آزمایشات خون و تصویربرداری در صورت نیاز، به ویژه اگر مشکلات تنفسی وجود داشته باشد، توصیه می‌شوند. همچنین، پزشک مصرف داروهایی مثل آسپرین یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را پیش از عمل قطع می‌کند تا خطر خونریزی کاهش یابد.
•  بیهوشی: در روز عمل، بیمار بسته به شدت عمل و ترجیحات پزشک و بیمار، تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد.

انجام عمل جراحی

• برش‌ها: در جراحی از روش‌های برش بسته یا باز استفاده می‌شود. در روش برش بسته، تمام برش‌ها داخل بینی قرار می‌گیرند، در حالی که در روش باز، جراح برش کوچکی روی پل بینی ایجاد می‌کند تا دسترسی به داخلی بینی آسان شود.
• اصلاح قوز: جراح با استفاده از ابزارهای خاص، بافت‌های غضروفی و استخوانی بینی را به شکل دلخواه تغییر و قوز بینی را کاهش می‌دهد. این روند شامل تراشیدن، ترمیم سوراخ های بینی یا شکل‌دهی مجدد استخوان‌های بینی می‌شود.
• ترمیم بافت‌ها: در صورت نیاز، جراح از پیوند بافتی یا غضروفی برای ایجاد فرم بهتر بینی استفاده خواهد کرد.
• بستن برش‌ها: پس از اعمال تغییرات لازم، برش‌ها با بخیه بسته می‌شوند. در روش برش بسته، هیچ بخیه‌ای در خارج بینی وجود ندارد، اما در روش باز بخیه‌های ظریفی در قسمت بیرونی باقی می‌ماند.

استراحت و بهبودی

بیمار نیاز به چند ساعت استراحت در مرکز جراحی دارد تا علائم او تحت نظر قرار گیرد. در برخی موارد، بیمار یک شبانه‌روز را در بیمارستان می‌گذراند. بهبودی کامل بسته به علت قوز بینی در بلوغ، چند هفته طول می‌کشد. در این مدت، ورم به طور کامل کاهش یابد و شکل نهایی بینی نمایان شود. در طول این مدت، بیمار به‌طور دوره‌ای برای معاینات و بررسی نتایج به پزشک مراجعه می‌کند.

چه تغییراتی پس از جراحی قوز بینی اتفاق می‌افتد؟

بعد از عمل رینوپلاستی، تغییرات مختلفی در شکل و ساختار بینی رخ می‌دهد. این تغییرات به مدت زمان بهبودی، تکنیک جراحی استفاده شده و شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد. در ادامه به بررسی تغییرات معمول بینی بعد از جراحی قوز بینی می‌پردازیم.

ورم و کبودی

• ورم: یکی از تغییرات اولیه و شایع بعد از عمل، ورم بینی و نواحی اطراف آن است. ورم معمولاً به دلیل التهاب ناشی از جراحی و آسیب به بافت‌ها رخ می‌دهد و به علت قوز بینی در بلوغ ارتباطی ندارد.
• کبودی: ناحیه زیر چشم‌ها و اطراف بینی کبود شده و در طول دوره بهبودی به رنگ‌های مختلف تغییر می‌کند. این تغییر رنگ معمولا در چند روز اول بیشتر مشهود است و به تدریج بهبود می‌یابد.

تغییر در شکل بینی

• نقص موقت: بینی در برخی موارد برای هفته‌های اولیه بعد از جراحی دچار نواقصی است که با شکل نهایی فاصله جزئی دارد. این تفاوت، به دلیل ورم و بافت نرم قوز بینی است و معمولا نگران‌کننده نیست.
• شکل نهایی: بعد از چند ماه، شکل نهایی بینی نمایان می‌شود. برخی تغییرات در شکل بینی طی ۶ ماه تا یک سال آینده دست‌خوش اصلاح و بهبود می‌شود.

بازسازی غضروف و بافت‌ها

• بهبود بافت: با گذر زمان، بافت نرم و غضروفی بینی ترمیم می‌شود. تغییر عمده در شکل بینی که به علت قوز بینی در بلوغ مورد جراحی قرار گرفته به دلیل تغییر در خود غضروف‌ها به وجود می‌آید. در این زمان، بدن تلاش می‌کند تا به بهترین حالت خود بازگردد.
• استحکام غضروف: پس از جراحی، به‌ویژه در مراحل اولیه، بینی به دلیل ترمیم بافت‌ها، نرم‌تر از حد معمول احساس می‌شود.

تغییر در تنفس پس از عمل قوز بینی

• تنفس بهتر: عمل جراحی گاهی می‌تواند توانایی بیمار در تنفس را بهبود بخشد، به خصوص اگر مشکلات تنفسی به علت قوز بینی در بلوغ یا انحراف تیغه بینی به وجود آمده باشد.
• تغییرات موقت: در برخی بیماران در مراحل اولیه بعد از عمل، احساس تنگی در تنفس، گرفتگی بینی یا بویایی مشاهده می‌شود. این موارد معمولا موقتی است و با اتمام دوره ریکاوری، کاهش می‌یابد.

علت قوز بینی بعد از جراحی رینوپلاستی

قوز بینی یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است بعد از عمل جراحی بینی نیز به وجود بیاید یا حتی باقی بماند. دلایل ایجاد قوز بعد از جراحی بینی عبارتند از:

 عدم اصلاح کامل استخوان یا غضروف

اگر جراح در حین عمل، قوز یا انحراف موجود در ساختار بینی را به‌طور کامل اصلاح نکند، ممکن است بخشی از آن باقی بماند. به همین دلیل کشف علت قوز بینی در بلوغ و دقت کافی در تکنیک رفع آن از مهارت‌های پزشک جراح است.

ایجاد بافت اسکار

در برخی موارد، بدن به دلیل فرآیند بهبودی بیش از حد بافت اسکار تولید می‌کند که باعث ایجاد برآمدگی در محل جراحی و بزگشت قوز بینی می‌شود.

ضربه یا فشار به بینی بعد از عمل

وارد شدن ضربه به بینی در دوران بهبودی می‌تواند موجب ایجاد برآمدگی یا حتی بازگشت قوز قبلی شود. بنابراین رعایت دقیق مراقبت‌های بعد از عمل نقش مهمی در پیشگیری از برگشت قوز بینی دارد.

چگونه می‌توان قوز بینی بعد از جراحی را اصلاح کرد؟

• صبوری در دوران بهبودی: تا شش ماه یا حتی یک سال بعد از جراحی، بافت‌های بینی همچنان در حال شکل‌گیری و تثبیت هستند. در این مدت، بهتر است صبور بوده و نتیجه نهایی را ارزیابی کنید.
• تزریق کورتیکواستروئید: اگر قوز ایجادشده به دلیل تجمع بافت اسکار نه به علت قوز بینی در بلوغ باشد، تزریق کورتیکواستروئید می‌تواند به کاهش این بافت کمک کند.
• جراحی ترمیمی: در صورتی که قوز بینی به شکل قابل‌توجهی برگشت دارد، گاهی جراحی ترمیمی تجویز می‌شود. این جراحی معمولا ساده‌تر از عمل اولیه بوده و در آن تمامی مشکلات باقی‌مانده اصلاح می‌شود.

پیشگیری از قوز بعد از عمل بینی

• رعایت مراقبت‌های بعد از عمل: جلوگیری از وارد شدن هرگونه فشار یا ضربه به بینی.
• استفاده از چسب بینی طبق دستور جراح: چسب زدن به بینی می‌تواند به کاهش تورم و جلوگیری از تجمع بافت کمک کند.
• انتخاب جراح ماهر و باتجربه: یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری از قوز بعد از جراحی، انتخاب پزشکی است که توانایی کافی در اصلاح ساختار بینی را دارد.

جمع‌بندی

علت قوز بینی در دوران بلوغ، به‌طور عمده از تغییرات طبیعی در بدن و عوامل محیطی یا ژنتیکی ناشی می‌شود. در این دوره، بدن با یک رشد سریع که شامل تغییرات هورمونی و فیزیکی است، مواجه می‌شود. رشد نامتناسب غضروف و استخوان در این دوران می‌تواند باعث برآمدگی یا قوز در پل بینی شود. علاوه بر این، عواملی مانند وراثت نقش مهمی در شکل‌گیری بینی دارند. آسیب‌های وارد شده به بینی در دوران کودکی یا نوجوانی نیز یکی از دلایل اصلی قوز بینی به‌شمار می‌آید. گاهی اوقات، ضربه‌های جزئی یا شدید می‌توانند باعث تغییر شکل بینی شوند و در طول زمان برآمدگی بیشتری ایجاد کنند. این تغییرات معمولاً تا پایان دوران بلوغ ادامه پیدا می‌کنند و بعد از آن شکل بینی تثبیت می‌شود.

با پیشرفت تکنولوژی این مشکل  به آسانی با مراجعه به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی قابل درمان است. از آنجا که تشخیص درست و تکنیک بالای جراح در موفقیت این عمل نقش مهمی ایفا می‌کند، در کلینیک زیبایی دکتر نجف بیگی، تیم پزشکی و کادر درمان بر ارائه حرفه‌ای تمام مراحل، تاکید و توجه ویژه‌ای دارد. اگر از ظاهر خود به علت قوز بینی در بلوغ راضی نیستید و احساس کبود اعتماد به نفس دارید ما برای عمل اصلاح قوز بینی  و بهبود کیفیت زندگی‌تان در کنار شما هستیم.

سوالات متداول