اصلاح گوش های غیرطبیعی و بدشکل نوزادان

بدشکلی گوش نوزادان مساله مهمی است که باید در سریع‌ترین زمان برای درمان آن اقدام گردد. این موضوع هم به منظور درمان سریع‌تر و هم برای جلوگیری از بروز علائم ثانویه در نوزادان ضرورت دارد. بدشکلی گوش نوزادان می‌تواند به شکل‌های متفاوتی ظاهر شود. از نامتقارن بودن گوش نوزاد تا برجستگی‌ها و ناهنجاری‌های دیگری که هر یک می‌توانند باعث بروز مشکلاتی در زیبایی یا شنوایی کودک شوند. در این مطلب، قصد داریم به بررسی علل بدشکلی گوش نوزادان و راهکارهای درمانی آن بپردازیم.

• بدشکلی گوش نوزادان و اهمیت درمان به موقع آن
• انواع بد فرمی های گوش و علت های بوجود آمدن آنها
• راه های درمان انواع بد فرمی های گوش
• عمل جراحی برای بدشکلی گوش نوزادان
• نکات و مراقبت‌های لازم بعد از جراحی گوش
• آتل گوش نوزاد برای درمان بدفرمی گوش‌ها
• میکروتیا چیست؟

بدشکلی گوش نوزادان و اهمیت درمان به موقع آن

می‌دانیم که همه اجزای صورت، در زیبایی و ظاهر انسان می‌توانند به نوبه خود اهمیت زیادی داشته باشند. گوش‌ها با اینکه کمتر از سایر اعضای صورت به چشم می‌خورند، اما اندکی عدم تقارن یا بدشکلی کافیست تا بقیه اعضای چهره را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.

به دلایل مختلف ممکن است که گوش برخی از افراد بدفرم شده و زیبایی خود را از دست بدهند. این مساله در بسیاری از موارد می‌تواند ریشه در علل ژنتیکی داشته باشد. به این معنا که بدشکلی گوش نوزادان تبدیل به موضوعی گردد که باعث باقی ماندن اثرات آن در سالیان دیگر شخص شود.

حتماً همه ما در طول زندگی خود، نوزادان یا کودکانی را دیده‌ایم که با گوش‌های برجسته و بزرگ به دنیا آمده‌اند. همچنین، نامتقارن بودن گوش نوزاد و بدشکلی گوش نوزادان به فرم‌های مختلف را نیز مشاهده کرده‌ایم. در صورتی که والدین نوزاد در اسرع وقت برای درمان این مشکل اقدام نکنند، ممکن است در آینده با مشکلاتی در زمینه اعتمادبه‌نفس و روحیات کودک خود مواجه شوند. در ادامه این مقاله، به معرفی موثرترین روش‌هایی که برای درمان بدشکلی گوش نوزادان و نامتقارن بودن گوش نوزاد وجود دارد، خواهیم پرداخت.

منظور از بدشکلی گوش نوزادان چیست؟

گوش‌های بدفرم و بزرگ که در زبان عامیانه به گوش‌های بادبزنی نیز معروفند، ممکن است در بسیاری از نوزادان تازه‌متولدشده دیده شود. به طور متوسط، ممکن است که با رشد کودک و سفت‌تر شدن غضروف‌های گوش، شاهد بازگشت گوش به فرم طبیعی آن باشیم؛ اما در موارد بسیاری نیز این احتمال وجود دارد که گوش‌ها به همان شکل به رشد خود ادامه دهند و در آینده، گوش‌های بزرگ برای فرد باقی بماند.

بررسی‌های انجام‌شده در این خصوص نشان داده‌اند که کودکان و نوزادانی که گوش‌های بزرگتر از حد معمولی دارند، شنوایی محیطی بیشتر داشته و حتی ممکن است حواس ۵ گانه قوی‌تری نیز داشته باشند؛ اما اگر از این‌ها بگذریم و واقع‌بین باشیم، نباید این نکته را فراموش کنیم که در حال حاضر، مساله زیبایی به عنوان یک استاندارد، از اهمیت زیادی در جهان برخوردار شده است.

نامتقارن بودن گوش نوزاد می‌تواند به شکل‌های مختلفی خود را نشان دهد. در صورتی که غضروف‌ها در برخی از قسمت‌های گوش بیشتر رشد کرده و یا برخی از چین‌های لاله‌های گوش به صورت کامل تشکیل نشوند، این زوایا و فاصله‌ای که لبه‌های گوش با جمجمه دارند، بیشتر شده و شاهد برجستگی گوش‌های نوزاد خواهیم بود.

بزرگ بودن، برجستگی و بدشکلی گوش نوزادان در حدود ۲ تا ۳ سالگی خود را نشان می‌دهد. اما نکته مثبتی که وجود دارد، این است که می‌توان امیدوار بود که گوش‌های نوزاد تا قبل از ۶ سالگی، در روند عادی رشد کودک درمان شده و شکل طبیعی به خود بگیرد. به‌هرحال، در این خصوص لازم است که اگر بدشکلی گوش نوزادان از حدی بیشتر باشد، در همان دوران ابتدایی رشد، برای درمان راحت‌تر آن اقدام کنیم.

انواع بد فرمی‌های گوش و علت‌های به وجود آمدن آنها

بد شکلی و دفرمگی گوش خارجی ممکن است به صورت ژنتیکی، بر اثر سانحه یا ورزشی مانند کشتی به وجود آید. اما این بد فرمی در کودکان عموما یا در زمان تولد رخ می‌دهد و یا بر اثر ژنتیک و مادرزادی است.

• میکروتیا: به طور کلی می‌توان گفت گوشی است که بیش از حد کوچک است و رشد کافی پیدا نکرده است که در ادامه مقاله مفصلا به آن پرداخته‌ایم.
• گوش آویزان: گوشی که به طرف داخلی سر انحنا دارد و لبه آن تا شده که به آن گوش ویلدرموت نیز گفته می‌شود.
• گوش برجسته یا بادبزنی: به گوش‌های گفته می‌شود که بدون توجه به اندازه کلی گوش، بیش از ۲ سانت از سر فاصله گرفته و بیرون زده است.
• گوش‌های منقبض یا مارپیچ: این نوع گوش لبه‌های چین داری دارد و بر اثر ناهنجاری به وجود آمده گوش به صورت مارپیچی تغییر شکل داده است.
• گوش پنهان یا (CRYPTOTIA): این نوع گوش به گوشی که در آن چهارچوب غضروف زیر پوست مانده و نتوانسته به درستی رشد کند و از پوست خارج شود اشاره دارد.
• گوش گل کلمی: زمانی که غضروف گوش به صورتی کاملا غیر عادی روی غضروف طبیعی گوش رشد کند و حاتی بد فرم به گوش دهد به آن اصطلاحا گوش گل کلمی می‌گویند.
• کلوئید‌های گوش یا گوش کشتی گیری: این نوع از بد شکلی گوش عموما پس از سانحه یا سوراخ کردن گوش و یا بر اثر ورزش رخ می‌دهد که به علت به وجود آمدن جای اسکار و شکستگیهای زیاد بد فرم می‌شود.
• لاله گوش کشیده: این حالت نیز زمانی رخ می‌دهد که بیمار به خواسته خود برای مدت بسیار زیادی از گوشواره‌های بسیار سنگین استفاه کند و اینگونه لاله گوش به سمت پایین کشیده و بلند می‌شود. این مورد در نوزادان صدق نمی‌کند.
• گوش گربه‌ای: به گوش‌هایی که عموما بر اثر ژنتیکی یا بد خوابیدن نوزاد گفته می‌شود که لبه‌های گوش به سمت داخل تا می‌شود.
• گوش آترزی: بسته بودن مجرای خارجی گوش که بر اثر بیماری و یا ژنتیک رخ می‌دهد که در همین راستا ممکن است گوش داخلی و میانی نیز درگیر شده باشد.

راه‌های درمان انواع بد فرمی های گوش :

عموما برای درمان به روش‌های سنتی پزشکی که شامل جراحی می‌شود تا سن ۵ سالگی صبر می‌کنند تا گوش تا حد کافی رشد کند. سپس اصلاح گوش را انجام می‌دهند. اما همانطور که می‌دانید در برخی دفرمگی‌های گوش هرچه ناهنجاری زودتر درمان شود،به دلیل نرم بودن استخوان و غضروف‌های نوزادان راحتتر و بهتر می‌توان آنها را درمان نمود.

1. درمان‌های غیر جراحی:

همانطور که اشاره شد هرچه برخی از دفرمگی‌ها سریعتر درمان شود راحتتر اصلاح می‌شوند. در این صورت دیگر نیازی به جراحی نخواهند بود. اما باز هم نمی‌توان این موضوع را برای تمامی مدل‌های گوش در نظر گرفت و حتما لازم است با پزشک خود مشورت کنید.

پس از مشورت با پزشک و تیم پزشکی ایشان، بررسی‌های لازم انجام می‌شود تا تصمیم گرفته شود که آیا با روش‌های غیر جراحی می‌توان فرم گوش را اصلاح کرد یا خیر. به دلیل بالا بودن سطح استروژن مادران به هنگام بارداری، گوش نوزادان پس از تولد و چند ماهه اول زندگی بسیار نرم و قالب پذیر است. قالب اصطلاح نوعی آتل برای گوش است که به کمک آن برخی دفرمگی‌ها بهبود می‌یابد.

درمان دیگری که برای گوش‌های بادبزنی و برجسته عموما تاثیر گذار است این است که نوزادان را برای درمان روی گوش‌هایش بخوابانید. هر یک ساعت جهت سر او را عوض کنید و اجازه دهید هر دو گوش درگیر و به مرور به سر نزدیک شود.

2. درمان‌های جراحی:

درمان‌های به روش جراحی، برای کودکانی مناسب است که تیم پزشکی پس از کنترل و چکاپ کامل به این نتیجه رسیده باشند که نمی‌توان با آتل و قالب گیری گوش آن را به حالت طبیعی برگرداند. بنابراین لازم است برای رفع این ناهنجاری با کمک یک پزشک جراح فوق تخصص پلاستیک و زیبایی ملاقات کنید و بد فرمی گوش نوزاد را درمان کنید.

فرم و اندازه گوش معمولی چقدر است؟

این سوال برای بسیاری از والدین پیش می‌آید که شکل و اندازه معمولی یا واقعی گوش باید چه مقدار باشد؟ پاسخ به این سوال را نمی‌توان به صورت دقیق و مشخص داد؛ چرا که اندازه گوش هر شخص، بنا به بقیه اجزای صورت و فرم ظاهری او می‌تواند متفاوت و منحصربه‌فرد باشد. به این صورت که اندازه‌ای از گوش‌ها که برای یک چهره متناسب است، ممکن است برای شخصی دیگر کاملاً زننده به نظر آید.

در حالت کلی، وقتی که گوش‌های طبیعی و نرمال برای یک چهره بخواهیم متصور شویم، زاویه‌ای ۲۵ تا ۳۰ درجه‌ای از جمجمه را باید داشته باشد. فاصله‌ لبه‌های گوش‌ها تا جمجمه نیز چیزی حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیمتر می‌باشند. اندازه طول عمودی گوش‌های طبیعی در فردی بالغ، معمولاً چیزی حدود ۵.۵ تا ۶ سانتی‌متر است.

هرچند که نمی‌توان چندان دقیق به این استانداردسازی‌ها پایبند بود، اما تناسباتی که در چهره ایجاد می‌شود، می‌تواند با این اندازه‌ها پدیدار شود. گاهی اوقات که این ابعاد از حد اعتدال و طبیعی خود خارج می‌شود، می‌توانند به روش‌های مختلف معالجه گردند؛ اما پیش از پرداختن به این مساله، بهتر است بدانیم که گوش غیرطبیعی به چه شکل است و در چه مواردی باید برای درمان آن اقدام کرد.

عمل جراحی برای بدشکلی گوش نوزادان

افرادی که دارای گوش‌های برجسته و بزرگ هستند، به احتمال زیاد از قدرت شنوایی بهتری نسبت به دیگران برخوردارند. معمولاً گوش‌های خارجی و لاله گوش‌ها در صورتی که با ناهنجاری خاصی روبرو نباشند، مشکلی در شنوایی فرد ایجاد نمی‌کنند. تنها مساله‌ای که در این مورد می‌تواند نگران‌کننده باشد، مشکلات احتمالی هستند که ممکن است در روحیات و اعتمادبه‌نفس شخص ظاهر شوند. بنابراین، اقدام برای درمان بدشکلی گوش نوزادان می‌تواند از بروز چنین علائمی جلوگیری نماید.

برای درمان نامتقارن بودن گوش نوزاد می‌توان از روش‌های عمل جراحی استفاده کرد. البته در نظر گرفتن این مساله ضروری است که بدانیم عمل‌های جراحی ممکن است باعث آزار و اذیت نوزاد شده و او را با مشکلات دیگری همراه کند؛ هرچند که این عمل به صورت سرپایی انجام می‌شود.

در طی این عمل، برش کوچکی در پشت گوش کودک زده می‌شود و بخش‌هایی از غضروف گوش را برداشته و با بخیه زدن مجدد آن،‌ فرم طبیعی گوش‌ها را ایجاد می‌کنند.

انجام این عمل جراحی به صورت سرپایی و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و غالبا‌ً دارای عوارض خاصی نیست. البته کودکانی که از انجام عمل‌های جراحی ترس دارند، ممکن است که به تشخیص پزشک، با بیهوشی، جراحی شوند.

برای روزهای بعد از جراحی نیز لازم است که مراقبت‌های خاصی را انجام دهیم. در ادامه، به معرفی نکات ضروری در روزهای بعد از جراحی گوش می‌پردازیم.

نکات و مراقبت‌های لازم بعد از جراحی گوش

برای به حداقل رساندن درمان مدل گوش نوزادان با استفاده از عمل جراحی، مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد، رعایت نکات بهداشتی برای جلوگیری از بروز عفونت در محل زخم‌هاست. البته معمولاً باید مقدار مشخصی از به دنیا آمدن نوزاد و رشد او گذشته باشد تا بتوانیم نسبت به جراحی گوش‌های او، اقدام کنیم. در هر حال، مصرف آنتی بیوتیک‌های مخصوص کودکان برای به حداقل رساندن احتمال بیماری‌های عفونی ضروریست.

پانسمان عمل جراحی بعد از سه روز از روی گوش‌ها برداشته شده و هر روز لازم است که محل زخم‌ها با آب و صابون شست و شو داده شوند. این روند هم باعث جلوگیری از بروز عفونت می‌شود و هم کمک زیادی به بهبودی زخم‌های کودک خواهد کرد. علاوه بر این‌ها، لازم است که در هنگام خواب، از هدبند استفاده شود تا احتمال دستکاری شدن زخم‌ها کاهش یابد.

گوش‌هایی که برجستگی زیادی داشته و به شکل بادبزنی هستند، معمولاً باید تحت عمل‌های جراحی قرار گیرند. این عمل در برخی موارد که شکل حادی از گوش‌ها وجود داشته باشد، می‌تواند متحمل هزینه‌های زیادی شود.

عمل جراحی که در این خصوص صورت می‌گیرد،‌ لازم است که پیش از ۵ سالگی و قبل از ورود کودک به مدرسه انجام گردد؛ زیرا همانطور که گفتیم، بدشکلی گوش نوزادان تنها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در اعتمادبه‌نفس کودک شود؛ بنابراین، پیش از ورود او به مدرسه و قرارگیری در اجتماع لازم است که برای درمانش اقدام کنیم.

خبر خوب دیگر این است که برای درمان بدشکلی گوش نوزادان روشی دیگر نیز وجود دارد. استفاده از آتل برای درمان نامتقارن بودن گوش نوزاد، روش خوبی است که به کار گرفته می‌شود که نه تنها می‌تواند بلافاصله بعد از به دنیا آمدن نوزاد صورت گیرد، بلکه هیچ عوارض احتمالی نیز در پی نخواهد داشت.

آتل گوش نوزاد برای درمان بدفرمی گوش‌ها

خوشبختانه، روش‌های جدیدی که برای درمان بدشکلی گوش نوزادان به وجود آمده است، زمینه‌های درمان این مشکل را به صورت راحت‌تری فراهم می‌کنند و گوش نوزادان می‌تواند بدون هیچ تزریق، بی‌حسی، برش یا عمل جراحی به خوبی درمان شود.

این روند با استفاده از آتل گوش نوزاد امکان‌پذیر خواهد بود. این روش نه تنها بدون عارضه است، بلکه هزینه‌های بسیار بسیار کمتری را نیز به والدین محول می‌کند. در صورتی که بعد از متولد شدن نوزاد متوجه شوید که گوش او با مشکلی در فرم و شکل مواجه شده، پزشک می‌تواند با تجویز یا طراحی یک آتل برای گوش، شکل طبیعی و نرمال گوش را در نوزاد ایجاد نماید.

آتل گوش نوزاد چیست و چه کار می‌کند؟

آتل، در واقع، یک سیم کوچک است که طولی حدود دو سانتی‌متر داشته و در درون یک لوله پلاستیکی قرار گرفته است. اینکه این آتل دارای چه شکل و فرمی باشد و به چه صورتی استفاده شود، بستگی به این دارد که عارضه ظاهری در گوش کودک به چه شکل است. آتل، اندکی منحنی بوده و در قسمت داخلی گوش نصب می‌شود و محل قرار گرفتن آن نیز بستگی به شکل و فرم گوش نوزاد دارد.

آتل گوش نوزاد باید توسط متخصص نصب گردد. استفاده از این وسیله نیاز به هیچ گونه بخیه یا تزریقی نداشته و بدون هیچ عارضه‌ای می‌تواند بدشکلی گوش نوزادان را برطرف نماید.

نکته ضروری که در این خصوص وجود دارد، این است که این آتل‌ها به هیچ وجه نباید خودسرانه مورد استفاده قرار گیرند؛ چرا که اگر از آتل‌های نامناسب برای گوش نوزاد استفاده شود، نه تنها به درمان کمک نخواهد کرد، بلکه باعث بروز مشکلاتی دیگر نیز خواهد شد.

در صورتی که از آتل نامناسب برای گوش نوزاد استفاده شود، نه تنها گوش نوزاد ممکن است در معرض مچاله شدن قرار بگیرد، بلکه می‌تواند باعث آسیب‌هایی شود که حتی در شنوایی کودک نیز تاثیرگذار باشد. در این صورت، لازم خواهد شد که روند ساده و ارزان درمان با آتل را با هزینه‌های بسیار، برای انجام عمل جراحی، جبران کرد.

بدشکلی گوش نوزادان در مواردی ممکن است به شکلی حادتر خود را نشان دهد. در بعضی مواقع، وقتی که دفرمه بودن و مشکلات گوش‌ها به شکلی است که مشکلات عدیده‌ای در گوش به وجود می‌آید، معمولاً می‌توان انتظار بروز پدیده‌ای به نام میکروتیا را داشت.

میکروتیا چیست؟

میکروتیا در واقع، به گستره‌ای از بدشکلی‌ها و دفرمگی‌ها گفته می‌شود که در گوش خارجی وجود دارند. این عارضه در حالت کلی، به چهار دسته یا درجه بندی متفاوت تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم.

• درجه ۱: به حالتی از میکروتیا گفته می‌شود که گوش، اندکی از حالت نرمال کوچک‌تر است ولی اکثر ساختارهای گوش وجود دارند.
• درجه ۲: قسمت‌هایی از گوش خارجی وجود ندارد. ممکن است مجرای گوش نرمال، کوچک یا حتی بسته باشد.
• درجه ۳: گوش خارجی وجود ندارد و به شکل یک زائده شبیه به بادام زمینی بوده و مجرای گوش نیز دیده نمی‌شود.
• درجه ۴: در این درجه که آنوتیا نامیده می‌شود، تمام قسمت‌های گوش خارجی و کانال گوش وجود ندارند.

میکروتیا در حالت کلی، عارضه‌ای شدیدتر در مقایسه با بدشکلی و بدفرمی گوش به حساب می‌آید؛ از این رو، روند درمان و معالجه آن هم پرهزینه‌تر و هم سنگین‌تر خواهد بود. البته روند و شیوه درمان آن نیز بستگی زیاد به شدت و درجه آن دارد. در عارضه میکروتیا، از آنجائی که گوش خارجی دارای نقص است، غالباً فرد مبتلا ممکن است که درجاتی ازکم‌شنوایی را تجربه کند. کم‌شنوایی که در اثر میکروتیا ایجاد می‌شود نیز دارای درجه‌بندی‌های متفاوتی است.

برای درمان این عارضه، در صورتی که کانال‌های گوش بسته باشند، ابتدا سی‌تی‌اسکن انجام می‌شود تا وضعیت عصب‌های گوش و صورت مشخص شود. همچنین، وضعیت استخوانچه‌ها نیز بررسی می‌شوند تا وجود یا فقدان دریچه‌های گرد و لوله استاش اطلاعاتی کسب شود.

علاوه بر اینها، در این روند لازم است که ارزیابی‌هایی دقیق در مورد شنوایی کودک نیز انجام شود. در درمان این عارضه، از جراحی بازسازی ساختارهای گوش استفاده می‌شود و عموماً نیز می‌توانند موفق از آب درآیند. در برخی موارد، از سمعک های استخوانی یا سیستم BAHA برای شنوایی کودک استفاده خواهد شد.