قرارگیری پروتز سینه: کدام موقعیت قرارگیری مناسب تر است؟

جراحی پروتز سینه یکی از پرطرفدارترین روش‌های زیبایی در دنیاست؛ اما موفقیت این جراحی سینه تنها به انتخاب سایز یا جنس پروتز سینه بستگی ندارد. یکی از عوامل بسیار مهم و تعیین‌کننده در نتیجه نهایی، محل قرارگیری پروتز سینه است. این انتخاب روی فرم نهایی سینه، میزان طبیعی بودن ظاهر، دوره نقاهت و حتی احتمال بروز عوارض تاثیر مستقیم دارد.

پروتز می‌تواند زیر عضله (Submuscular)، روی عضله (Subglandular) یا به‌صورت دوگانه (Dual Plane) قرار گیرد. اما اینکه کدام محل برای شما مناسب‌تر است، به فاکتورهایی مثل بافت سینه، سبک زندگی، وضعیت عضلات و حتی برنامه‌های آینده مثل بارداری یا ورزش حرفه‌ای بستگی دارد.

از این‌رو در این مقاله از کلینیک زیبایی دکتر نجف بیگی به‌صورت تخصصی و درعین‌حال قابل‌فهم بررسی می‌کنیم که هر موقعیت چه مزایا و معایبی دارد؟ و چگونه می‌توانید بهترین تصمیم را برای بدن خود بگیرید؟ اگر به دنبال انتخابی درست و رضایت‌بخش هستید، این راهنمای جامع درباره محل قرارگیری پروتز سینه را از دست ندهید.

آشنایی با انواع موقعیت‌های قرارگیری پروتز

در تعیین محل قرارگیری پروتز سینه، سه موقعیت رایج در عمل تعریف می‌شوند:

• زیر عضله (Submuscular)
• روی عضله یا زیر غده (Subglandular)
• حالت ترکیبی یا دوگانه (Dual Plane)

که هرکدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب درست بین این موقعیت‌ها به اندام شما، ضخامت بافت سینه، سبک زندگی، و نتیجه‌ی زیبایی مدنظر شما و نظر بهترین دکتر جراح سینه، بستگی دارد.

پروتز زیر عضله (Submuscular) چیست؟ مزایا و معایب

در حالت Submuscular، پروتز زیر عضله سینه‌ای (معمولا عضله پتوزال ماژور یا عضلات اطراف آن) قرار می‌گیرد، به طوری که عضله حداقل در قسمت بالایی پروتز پوشش‌دهی دارد. این تکنیک یکی از انواع مهم محل قرارگیری پروتز سینه است.

مزایا:

1. پوشش بیشتر و طبیعی‌تر: عضله در بالا و بافت نرم در پایین کمک می‌کند که لبه‌ها و رو‌ی پروتز کمتر قابل مشاهده باشند، به خصوص در افرادی با بافت سینه کم‌حجم.
2. کاهش ریسک کپسول­ کن­تراکچر: مطالعات نشان می‌دهند که محل قرارگیری انواع پروتز سینه زیر عضله معمولا ریسک کمتری برای تشکیل کپسول سخت اطراف پروتز دارد.
3. ظاهر متعادل‌تر در اشعه ماموگرافی: در ماموگرافی با پروتز زیر عضله، بافت پستان بهتر قابل بررسی است زیرا پروتز کمتر مزاحم بافت پستان می‌شود.

معایب:

1. دوره نقاهت طولانی‌تر و درد بیشتر: چون عضله باید بلند شود یا تحت تاثیر عمل قرار گیرد، درد، تورم و ناراحتی عضلانی بیشتر است.
2. انیمیشن دیفورمیتی (حرکت هنگام فعالیت عضلانی): هنگام حرکت دادن قفسه سینه، پروتز ممکن است جابجا شده یا یا تغییر شکل موقتی دهد.
3. قرارگیری پروتز گاهی نسبتا بالاتر از حد ایده‌آل است: به خصوص در روزهای اول، و گاهی زمان بیشتری طول می‌کشد تا پروتز جا بیفتد و فرم واقعی خود را بگیرد.

پروتز روی عضله (Subglandular) چیست؟ چه زمانی پیشنهاد می‌شود؟

در محل Subglandular، پروتز مستقیما زیر بافت غده سینه و پوست قرار می‌گیرد و روی عضله قفسه سینه است. یعنی عضله پوشش مستقیم روی پروتز ندارد. این یکی از گزینه‌های محل قرارگیری پروتز سینه توسط بهترين دکتر پروتز سینه در تهران است که در برخی افراد ترجیح داده می‌شود. مزایا:

1. دوره نقاهت سریع‌تر: چون عضله درگیر نیست، درد کمتر و بازگشت به فعالیت‌های معمول سریع‌تر است.
2. جراحی ساده‌تر: عمل پیچیدگی کمتری دارد. در زمان عمل کمتر، آسیب کمتری به بافت عضلانی وارد می‌شود.
3. ظاهر برجسته‌تر (پروجکشن بیشتر): چون پروتز نزدیک‌تر به سطح پوست است، پروژکشن قابل توجه‌تر و نمای ظاهری برجسته‌تر ایجاد می‌کند؛ مناسب کسانی که خواستار نمای قوی‌تری هستند.

معایب:

1. پوشش کمتر و خطر دیده شدن لبه یا چین و چروک: به ویژه در افرادی که بافت پستان کم یا پوست نازک دارند.
2. ریسک بیشتر کپسول­ کن­تراکچر: چون تماس پروتز با بافت سینه تقریبا مستقیم‌تر است، احتمال عفونت، عوارض پروتز سینه یا تحریک بیشتر وجود دارد.
3. تاثیر منفی بر ماموگرافی: دید اشعه ممکن است کمتر باشد و اشکالاتی در بررسی بافت پستان ایجاد شود.

چه زمانی پیشنهاد می‌شود؟

• اگر بافت غده‌ای سینه‌تان کافی است تا پوشش پروتز را تامین کند.
• اگر تمایل به دوره نقاهت کوتاه‌تر یا فعالیت عضلانی شدید دارید. همچنین نمی‌خواهید پروتز در حرکت عضله تاثیر بگذارد و هزینه پروتز سينه هم برایتان مساله‌ای ایجاد نمی‌کند.
• اگر دنبال نمای برجسته‌تر یا افزایش محسوس به جلو هستید و زیبایی ظاهری برجستگی برایتان اولویت دارد.

پروتز دوگانه یا Dual Plane چیست و چه کسانی کاندید مناسب آن هستند؟

یک نوع ترکیبی بین Submuscular و Subglandular است. در این روش، قسمت بالایی پروتز زیر عضله پستان قرار می‌گیرد، در حالی که قسمت پایین پروتز زیر بافت غده‌ای سینه و پوست (یعنی روی عضله) است. این گونه، ترکیبی از مزایای هر دو حالت را به همراه دارد. مزایا:

1. ظاهر طبیعی‌تر و فرم تدریجی: چون نیمه پایین بافت طبیعی سینه اجازه می‌دهد پروتز به آرامی فرم پائینی را پر کند و حالت قطره‌ای یا teardrop حاصل شود.
2. پوشش خوب بخش بالایی پروتز: عضله در قسمت بالایی کمک می‌کند تا لبه‌ها کاور شوند، ریسک rippling  کمتر باشد.
3. کاهش بعضی از معایب Submuscular کامل: مثلا انیمیشن دیفورمیتی کمتر و دوره نقاهت معمولا راحت‌تر از Submuscular کامل است.

معایب:

1. عمل کمی پیچیده‌تر: تکنیک Dual Plane نیاز به تسلط بیشتر جراح دارد، ترمیم بعضی از قسمت‌ها دشوارتر است.
2. هنوز ممکن است مقداری حرکت وجود داشته باشد: زیرا قسمت بالایی پروتز زیر عضله است. در افراد خیلی چاق هنوز امکان آشکار شدن حرکت عضله وجود دارد.
3. پوشش پایینی پروتز ممکن است کمتر باشد: در کسانی که کشیدگی پوست زیادی دارند یا بافت پایین سینه نازک است، لبه‌ی پایین پروتز گاهی قابل مشاهده خواهد بود.

چه کسانی کاندید مناسب Dual Plane هستند؟

• کسانی که دارای شلی یا افتادگی (ptosis) جزئی هستند که نیاز به کمی اصلاح فرم دارند.
• کسانی که بافت سینه کمی دارند، به این معنا که پوشش طبیعی کافی نیست، اما نمی‌خواهند تمام معایب Submuscular را تحمل کنند.
• کسانی که به دنبال تعادلی بین طبیعی بودن، سطح برجستگی مناسب و نمای نرم و زیبا هستند.

مقایسه تخصصی محل‌های مختلف قرارگیری پروتز

در انتخاب محل قرارگیری پروتز سینه، تصمیم‌گیری باید بر مبنای زیبایی‌شناسی، دوام و ریسک عوارض، و دوره نقاهت انجام شود. در این بخش، مقایسه بین محل‌های Submuscular، Subglandular و Dual Plane  را خواهیم داشت.

کدام محل طبیعی‌تر به نظر می‌رسد؟ تحلیل زیبایی‌شناختی بر اساس فرم بدن

زیبایی‌شناسی یکی از مهم‌ترین معیارهاست. تحقیقات نشان می‌دهند که در افرادی که بافت سینه کم یا پوست نازک دارند، قرارگیری پروتز زیر عضله (Submuscular) یا به‌صورت Dual Plane طبیعی‌تر به نظر می‌رسد. پوشش عضلانی در قسمت فوقانی، شیب نرم‌تر به سمت قفسه سینه ایجاد می‌کند. در نتیجه لبه پروتز کمتر دیده می‌شود.

از طرف دیگر، اگر فرد دارای بافت سینه کافی، پوست ضخیم‌تر و تمایل به برجستگی بیشتر در قسمت بالای سینه است، Subglandular  ممکن است ظاهری پُرتر و برجسته‌تر به نتیجه بدهد، ولی خطر دیده شدن لبه‌ها و چین‌ها بیشتر است.

Dual Plane  به واسطه ترکیب پوشش عضله در بالا و پوشش بافت برجسته در پایین، تعادلی فراهم می‌آورد: قسمت فوقانی طبیعی با شیب ملایم و قسمت پایین‌تر با حجم مناسب. این حالت برای افرادی که کمی افتادگی سینه دارند نیز مناسب‌تر است.

آیا محل قرارگیری پروتز روی ماندگاری و ریسک عوارض تاثیر دارد؟

بله، محل قرارگیری تاثیر قابل‌توجهی بر ماندگاری پروتز و احتمال عوارض دارد:

• کپسول کانتراکچر (Capsular Contracture): پژوهش‌ها نشان داده‌اند که محل Submuscular با درصد کمتر عارضه کپسول سخت شدن اطراف پروتز همراه است نسبت به Subglandular.  پوشش عضلانی باعث کاهش تماس مستقیم پروتز با بافت غده‌ای و پوست می‌شود و احتمال تحریک و تولید بافت اسکاری را کاهش می‌دهد.
• ریپلینگ و دید لبه‌ها: در محل Subglandular، به خصوص در بیماران لاغر با بافت کم، احتمال ریپلینگ (چین و چروک روی سطح پروتز یا دیدن لبه‌ها) نسبت به Submuscular یا Dual Plane بیشتر است.
• تداخل با ماموگرافی / تصویربرداری: پروتز زیر عضله معمولا کم‌تر موجب اختلال در ماموگرافی می‌شود، چون پروتز فاصله بیشتری از بافت پستان دارد و عضله پوشش اضافی فراهم می‌آورد.
• دوام پروتز: تحقیقات نشان می‌دهند که محل زیر عضله ممکن است عمر مفید پروتز را کمی افزایش دهد، چون فشار کمتری بر سطح پوست و بافت نرم وارد می‌شود و احتمال آسیب خارجی کمتر است.

تفاوت دوران نقاهت بین قرارگیری زیر عضله و روی عضله

دوره‌ی بهبودی پس از جراحی بسته به محل قرارگیری پروتز تفاوت زیادی دارد:

عوامل موثر بر انتخاب محل قرارگیری پروتز؛ چه عواملی باعث می‌شود پزشک محل خاصی را توصیه کند؟

انتخاب محل قرارگیری پروتز سینه توسط جراح با توجه به ترکیبی از ویژگی‌های بدنی، انتظارات زیبایی، نوع فعالیت‌ها و تکنیک جراحی انجام می‌شود. در اینجا مهم‌ترین عوامل را بررسی می‌کنیم:

میزان بافت پستانی طبیعی و ضخامت پوست

اگر بیمار بافت پستانی کافی و پوستی ضخیم دارد، گزینه‌ی Subglandular یا حتی Subfascial بسته به شرایط دیگر، مناسب است. چون پروتز کمتر دیده می‌شود و لازم نیست عضله برای پوشش اضافه‌تری استفاده شود. اما اگر بافت کم باشد، محل زیر عضله یا Dual Plane کمک می‌کند تا لبه‌های پروتز کمتر قابل دیدن باشند و ریپلینگ کاهش یابد.

قدرت، اندازه و فعالیت عضلات سینه‌ای و قفسه سینه

اگر عضلات پکتورال قدرتمند هستند و فعالیت زیادی دارند، قرارگیری زیر عضله باعث جابه‌جا شدن یا تغییر شکل (Animation Deformity) در هنگام انقباض عضلانی می‌شود. بنابراین، برای ورزشکاران یا افرادی که عضلات بالاتنه خیلی فعال‌اند، گزینه‌هایی مانند Subglandular یا Subfascial انتخاب منطقی‌تری‌اند.

انتخاب پروتز: نوع (سیلیکونی / سالینی)، حجم، شکل و…

نوع پروتز تاثیر زیادی دارد. پروتزهای سیلیکونی مخصوصا با ژل‌ جمع‌­شونده (cohesive gel) معمولا ریپلینگ کمتری دارند و با محل‌های بالاتر هم طبیعی‌تر به نظر می‌رسند. همچنین حجم بزرگ پروتز فشار بیشتری بر پوست و بافت‌ها وارد می‌کند و اگر محل قرارگیری طوری است که پوشش کافی ایجاد نمی‌کند، احتمال دیدن لبه یا افتادگی بیشتر خواهد بود. حجم زیاد گاهی موجب افزایش ریسک عوارض نیز می‌شود.

سبک زندگی، اولویت‌های زیبایی و انتظارات بیمار

انتظارات افراد برای انجام جراحی پروتز سینه بسیار متفاوت است:

• شخص ممکن است بخواهد ظاهر بسیار برجسته ای به سینه خود دهد یا شکل طبیعی‌تری را بپسندد.
• برخی نمی‌خواهند دوره نقاهت طولانی را تجربه کنند یا نمی‌خواهند عضلاتشان تحت تاثیر قرار بگیرد؛
• برخی دیگر ممکن است ترجیح دهند پروتز کمتر به چشم بیاید. این ترجیحات فردی خیلی مهم‌ هستند.

سلامت عمومی، سن، وضعیت پوست، شل‌شدگی پوست و افتادگی پستان

اگر سن بالاست یا پوست دچار شل‌شدگی یا افتادگی شده، انتخاب محل قرارگیری باید طوری باشد که نیاز به کشش زیاد پوست یا بازسازی عضلانی ندارد. در بسیاری از تحقیقات توصیه شده که محل Dual Plane برای افراد با افتادگی ملایم گزینه خوبی است.

محل قرارگیری مناسب پروتز سینه برای ورزشکاران یا افرادی با بافت سینه کم‌حجم

در این بخش، تمرکز بر کسانی است که ورزشکارند یا بافت طبیعی سینه‌شان کم است و توجه ویژه‌ای به ظاهر، راحتی در فعالیت‌ها و دوام نتایج دارند.

ورزشکاران و افراد با فعالیت بدنی زیاد

• اگر تمرینات شما شامل فشار زیاد به عضلات سینه‌ای است (مثل پرس سینه، شنا، مکمل‌های قدرتی و بدنسازی)، محل Subglandular یا Subfascial مزایایی ایجاد می‌کند.  چون عضله دستکاری نمی‌شود یا کمتر دستکاری می‌شود و حرکت عضله باعث تغییر شکل پروتز کمتر خواهد بود.
• بنابراین، بین ظاهر طبیعی، راحتی در فعالیت و ریسک عوارض، باید تعادلی یافت. جراح ممکن است در مورد اندازه کوچک‌تر یا پروفایل کمتر برجسته پیشنهاد دهد تا پروتز در فعالیت شدید کمتر حرکت کند یا آزار دهد.

افرادی با بافت سینه کم

• اگر پوست و چربی جلوی سینه کم است و عضله کمی را پوشش می‌دهد، انتخاب محل Submuscular یا Dual Plane پوشش بیشتری را برای کاهش عیوب ظاهری کاهش فراهم می‌کند.
• مخصوصا در قسمت بالایی سینه، اگر پوشش عضلانی وجود نداشته باشد، لبه پروتز قابل مشاهده‌تر است. از این‌رو امکان غیر طبیعی یا مصنوعی به نظر رسیدن ظاهر پروتز وجود دارد.
• همچنین، بیماران با بافت کم سینه بهتر است از پروتزهایی با پوشش و ژل مرغوب استفاده کنند. حجم زیاد فشار بیشتری بر پوست وارد کرده و احتمال ریپلینگ یا ناصافی را بالا می‌برد.

جدول مقایسه وضعیت‌های مختلف قرارگیری پروتز سینه

سخن پایانی

برای انتخاب محل قرارگیری پروتز سینه، هیچ نسخه یکسانی برای همه وجود ندارد. آنچه برای یک فرد نتیجه‌ای طبیعی و ماندگار به همراه دارد، ممکن است برای دیگری چالش ایجاد کند. محل قرارگیری پروتز-چه زیر عضله، روی عضله یا به‌صورت دوگانه-تاثیری مستقیم بر فرم نهایی سینه، ماندگاری نتایج، احتمال بروز عوارض و حتی روند بهبودی دارد.

عواملی مانند میزان بافت طبیعی سینه، ضخامت پوست، میزان فعالیت بدنی، سبک زندگی و انتظارات زیبایی، همگی در تصمیم‌گیری دخیل هستند. به همین دلیل، انتخاب نهایی باید با بررسی دقیق توسط جراح متخصص، و متناسب با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد بدن هر فرد انجام شود.

اگر به‌دنبال نتیجه‌ای حرفه‌ای، ماندگار و متناسب با فرم بدن خود هستید، مشاوره با تیم پزشکی مجرب ضروری است. کلینیک زیبایی دکتر نجف بیگی با بهره‌گیری از تجهیزات به‌روز و تجربه بالینی در جراحی‌های زیبایی سینه، راهنمایی تخصصی برای انتخاب بهترین محل قرارگیری پروتز سینه را در اختیار شما قرار می‌دهد. تصمیم آگاهانه امروز، زیبایی مطمئن فرداست.

سوالات متداول