عمل زیبایی لیپوماتیک به یکی از متداول ترین روش های انجام شده در زمینه جراحی پیکر تراشی تبدیل شده است و مثل هر عمل زیبایی دیگری عوارض جانبی گاهاً در آن اتفاق می افتد مانند آمبولی. سندرم آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک را گاهی می توان نادیده گرفت اما با این حال، سندرم آمبولی چربی می تواند قوی تر باشد و منجر به یک وضعیت بحرانی در عرض 2 تا 3 روز پس از لیپوماتیک شود.
در این مطلب سعی داریم تا ضمن آشنایی بیشتر با این عارضه یعنی آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک، با راه های مقابله با آن نیز آشنا شویم، پس اگر این مطلب را از دست ندهید.
آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک چیست؟
سندرم آمبولی چربی پس از لیپوماتیک غیرمعمول است. در واقع از زمان معرفی لیپوپلاستی در اواسط دهه 1970، جراحی لیپوماتیک به یکی از محبوب ترین روش های جراحی زیبایی تبدیل شده است و بنابراین، بروز سندرم آمبولی چربی پس از لیپوماتیک هم به نسبت افزایش یافته است.
شدت سندرم آمبولی چربی بسیار متفاوت است، از دیسترس تنفسی خفیف در حالت تحت بالینی گرفته تا هیپوکسی مقاوم به کما و مرگ. 3 علامت اصلی سندرم آمبولی چربی شامل تنگی حاد تنفسی، اختلال عملکرد عصبی و ضایعات پوستی می شود که معمولاً 12 تا 72 ساعت پس از عمل، شروع به ظاهر شدن می کند. با این حال، از آنجایی که ممکن است یک یا چند مورد از این علائم در بیمار وجود نداشته باشد، تشخیص بالینی آمبولی پس از یک روش جراحی مانند لیپوماتیک کار دشواری است.
در حین عمل لیپوماتیک، بافت چربی در لایه زیرین پوست در اثر ساکشن کانول و فشار، آسیب دیده و از بین می رود. اکثر قطعات بافت تخریب شده برداشته می شوند، اما برخی از آنها از طریق عروق آسیب دیده به گردش خون بیمار راه پیدا می کنند. این ذرات چربی که از طریق رگ های پاره شده وارد گردش خون شده اند، می توانند در ارگان های اصلی بدن بیمارمانند ریه، مغز، کلیه و پوست تبدیل به آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک شوند.
سندرم آمبولی چربی یک عارضه مشخص پس از یک آسیب تروماتیک است و پس از لیپوماتیک نیز احتمال رخ دادن آن وجود دارد. آمبولی های چربی زمانی که وارد شریان ریوی و مویرگ ها می شوند، تهدیدکننده زندگی بیمار هستند چراکه می توانند اثراتی مشابه حمله قلبی داشته باشد. بنابراین اگر قصد انجام عمل لیپوماتیک دارید بهتر است این نکته را در گوشه ذهنتان داشته باشید و با راه های مقابله با آمبولی پس از عمل لیپوماتیک آشنا باشید.
برای آشنایی بیشتر با لیپوماتیک پشت کمر این مقاله را مطالعه نمایید.
چه عاملی منجر به آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک می شود؟
پیشتر به این نکته اشاره کردیم که آمبولی چربی زمانی رخ می دهد که چربی وارد شریان یا ورید گلوتئال فوقانی و تحتانی شود. تئوری اینکه چرا لیپوساکشن یا لیپوماتیک می تواند منجر به آمبولی چربی شود را می توان به دو دسته تقسیم کرد. اولین نظریه تشکیل آمبولی چربی به دلیل تزریق مستقیم چربی در حین لیپوساکشن است. جراح باید از یک کانول استفاده کند تا به نوک سیاهرگ نفوذ کند و سپس چربی را به فضای داخل عروقی تزریق کند. نوک کانول پهن و گرد است و اندازه آن 4.0-5.0 میلی متر است.
نظریه دوم مربوط به زمانی است که صفحه زیر عضلانی شل باشد. وقتی این صفحه زیر عضلانی شل باشد، اگر به سمت بالا کشیده شود، رگ پاره می شود. هنگام کشیدن و کشش به سمت بالا، فضا های داخل و زیر عضلانی پر میشوند زیرا چربی در این نواحی، داخل پارگی ورید می شود. برای جلوگیری از این عواقب، بسیار مهم است که پزشک چربی را به داخل یا زیر عضله تزریق نکند و با استفاده از راهنمایی بصری با سونوگرافی با وضوح بالا از آمبولی چربی در بیمار جلوگیری کند.
علائم آمبولی بعد از لیپوماتیک
علائم آمبولی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این علائم ممکن است بیایند و خود به خود هم از بین بروند، اما اگر ناپدید شوند، لزوماً به این معنی نیست که آمبولی کاملاً از بین رفته است. بنابراین، مهم است که با ظهور هر علامتی به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. برخی از نشانه های رایج آمبولی پس از عمل لیپوماتیک عبارتند از:
- سرگیجه
- تنگی نفس
- مشکل در تنفس
- خس خس سینه
- ضعف
- خستگی
- سردرد بی دلیل
- بی قراری، اضطراب یا سردرگمی
- پاره شدن رگ های خونی در چشم
- نشانه های کمبود اکسیژن، مانند تغییر رنگ لب ها یا نوک انگشتان
مقاله لیپوماتیک زانو؛ بهترین روش از بین بردن چربی زانو را از دست ندهید.
درمان و پیشگیری از آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک
تمام بیمارانی که تحت عمل لیپوساکشن یا لیپوماتیک قرار می گیرند ممکن است با خطر آمبولی چربی مواجه شوند، اما طبق آمار زنان و افرادی که بیماری لیپدما دارند بیشتر در معرض خطر آمبولی چربی قرار می گیرند.
علائم احتمالی آمبولی چربی که می تواند بیمار را در معرض خطرات جدی ناشی از آمبولی چربی قرار دهد شامل داشتن BMI (شاخص توده بدنی) بالا، برداشتن حجم بیشتری از چربی از بدن، داشتن ورید های واریسی و استفاده از بیهوشی عمومی در این نوع از عمل های زیبایی است.
بیماران مبتلا به لیپدما از مشکل نارسایی وریدی و واریس رنج می برند که وجود آنها خطر بیشتری برای خونریزی، DVT و آمبولی دارد، علاوه بر آن بیماران مبتلا به لیپدما اغلب BMI بالاتری دارند و همانطور که گفتیم BMI (شاخص توده بدنی) بالا یکی از زمینه های جدی بروز آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک است.
از سوی دیگر از آنجایی که بیماران لیپادما تمایل دارند سطح چربی زیر پوستی بالاتر از حد متوسط داشته باشند، حجم زیادی از چربی (5 لیتر یا بیشتر) را در یک عمل لیپوماتیک برمی دارند و از آنجایی که مقدار حذف شده در هر عمل لیپوماتیک با افزایش خطر عوارض ارتباط قوی دارد، میزان خطر ابتلا به این عوارض تا سه برابر افزایش می یابد.
در واقع می توان به طور خلاصه گفت BMI بالا یا افزایش وزن یک عامل خطر بالقوه نه تنها برای لیپوماتیک بلکه برای هر روش جراحی زیبایی دیگری است. استفاده از بیهوشی عمومی به خودی خود باعث افزایش خطر عوارض جانبی در انواع جراحی ها از جمله لیپوماتیک می شود. بیهوشی عمومی با ایجاد ایست موقت گردش خون و قلب و بی حرکت کردن بدن، منجر به خطر آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک می شود. این بدان معنی است که بیهوشی عمومی به تنهایی می تواند منجر به عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی یا حتی مرگ شود.
در نهایت، جراح شما از بیهوشی موضعی و یا بیهوشی عمومی استفاده کند، قطر کانولای استفاده شده می تواند بر میزان خطر آمبولی چربی شما تأثیر بگذارد. کانول هایی با قطر بزرگ تر منجر به روش های آسیبزای بدنی می شوند.
اگر آمبولی چربی بعد از هر عمل لیپوساکشن رخ دهد، اقدامات حمایتی برای اطمینان از دریافت مقدار مناسب اکسیژن همراه با جریان خون در شریان ها وجود دارد. این اقدامات حمایتی باید در موارد بسیار نادر آمبولی چربی مورد استفاده قرار گیرد.
همه این موارد را گفتیم اما واقعیت این است که هیچ درمان خاصی وجود ندارد که بتواند آمبولی چربی را از بین ببرد یا درمان کند. در عوض، پزشکان یک سری مراقبت های پزشکی را ارائه می کنند تا اطمینان حاصل کنند که فرد می تواند تا زمانی که آمبولی از بین برود، نفس بکشد. فرد ممکن است نیاز به اکسیژن داشته باشد و در برخی موارد ممکن است نیاز به استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی داشته باشد.
پزشک همچنین ممکن است به فرد داروی آلبومین یا الکترولیت ها را بدهد تا به چربی متصل شود و به حفظ حجم خون طبیعی کمک کند. لاز به ذکر است که هیچ مدرکی مبنی بر اینکه استروئید ها، ضد انعقاد ها یا دارو های مشابه می توانند آمبولی چربی را از بین برده یا درمان کنند وجود ندارد.
با توجه به اینکه درمان خاصی برای آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک وجود ندارد، پیشگیری می تواند طول مدت بستری شدن بیمار در بیمارستان و خطر عوارض و مرگ را کاهش دهد.
برخی از این استراتژی های پیشگیری از آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک عبارتند از:
- نظارت بر اکسیژن خون برای کمک به تشخیص زودهنگام آمبولی چربی، قبل از اینکه علائم شدید شوند.
- انجام درمان زودهنگام و تهاجمی.
- دادن مایعات به بیمار.
- دادن داروی متیل پردنیزولون به افرادی که در معرض خطر بیشتر ابتلا به آمبولی چربی هستند مانند بیماران لیپادمایی.
آنچه را که درباره عوارض لیپوماتیک باید بدانید!
در آخر
آمبولی چربی یکی از عوارض نه چندان شایع عمل لیپوماتیک است، اما در هر حال جزو ریسک های این عمل زیبایی محسوب می شود و به همین علت راه مقابله با آمبولی بعد از عمل لیپوماتیک اهمیت زیادی دارد. اکثر افرادی که دچار آمبولی می شوند بهبود می یابند و حتی هرگز متوجه علائم نمی شوند اما برای سایرین مراقبت های پزشکی فوری می تواند نتیجه بخش باشد. حال با این تفاسیر به نظر شما عمل لیپوماتیک ارزش این عوارض جانبی را دارد؟
احتمال آمبولی چربی بعد از لیپوماتیک تا چه مدت بعد از عمل بیشتر است؟
۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از لیپوماتیک، احتمال ایجاد آمبولی چربی بیشتر از سایر زمانهاست.
آیا بیهوشی عمومی ریسک آمبولی را افزایش میدهد؟
بله. از آنجایی که در بیهوشی عمومی، گردش خون و فعالیت قلب بیمار به طور موقت متوقف میشود، ریسک بروز عوارض جانبی پس از لیپوماتیک از جمله آمبولی افزایش مییابد.
احتمال ابتلا به آمبولی در چه کسانی بیشتر است؟
به طور کلی مردان بیشتر از زنان ممکن است به آمبولی دچار شوند. همچنین احتمال بروز آمبولی بعد از لیپوماتیک در بیماران ۲۰ تا ۳۰ ساله بیشتر است.